Organik tarıma yönelik olarak Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı tarafından bugüne kadar çalışma izni yetkisi verilen yetkilendirilmiş kuruluşlardan; akreditasyon süreci devam edenler ile belirli kapsamlarda akredite olup, diğer kapsamlarda süreci devam eden kuruluşların; yetki verildiği tarihten itibaren akreditasyon süreci iki yıl olacak. Kuruluşlar iki yıllık bu süre içerisinde en fazla grup içerisindeki müteşebbislerde dahil bireysel olarak toplam 800 müteşebbisin kontrol ve sertifikasyon iş ve işlemlerini yürütecek.
Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı'nın Organik Tarımın Esasları ve Uygulanmasına İlişkin Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik Resmi Gazete'de yayımlandı.
Yönetmelik ile Türkvet tanımı "Sığır Cinsi Hayvanların Tanımlanması, Tescili ve İzlenmesi Yönetmeliği çerçevesinde oluşturulan ve işletmelerin, yetiştiricilerin ve sığır cinsi hayvanların kimlik bilgilerinin kayıt altına alındığı veri tabanı" olarak dile getirildi.
-45 GÜN İÇİNDE ORGANİK BİLGİ SİSTEMİNE KAYIT EDİLECEK-
Yönetmelik ile organik tarımın genel kurallarında değişikliğe gidildi. Buna göre organik tarım faaliyetleri, müteşebbis ile yetkilendirilmiş kuruluş arasında imzalanan sözleşmeye dayalı olarak yürütülecek. Bu sözleşme; tarımsal faaliyetin bu Yönetmelik hükümlerine göre yapılacağını belirleyen yazılı anlaşmayı ifade edecek. Yetkilendirilmiş kuruluş sözleşme yaptığı müteşebbis ile ilgili bilgileri 45 gün içerisinde Organik Tarım Bilgi Sistemine (OTBİS) kayıt edecek ve Bakanlığa bildirecek.
Organik tarım faaliyetinde bulunmak isteyen müteşebbis, başvurduğu yetkilendirilmiş kuruluş ile sözleşme yapacak. Müteşebbis, organik tarım faaliyetini bireysel olarak yapabildiği gibi, üretici grubu ile de yapabilecek. Üretici grubu, organik tarım faaliyetini tüzel kişilik altında gerçekleştirebilecek. Müteşebbis, organik tarım faaliyetini üretici grubu ile yapıyorsa her bir üretici ile sözleşme imzalamak zorunda olacak. Bu durumda müteşebbis, üretici grubu adına yetkilendirilmiş kuruluş ile sözleşme yapacak. Üretici grubu içinde yer alan çiftçiler, müteşebbis olarak değerlendirilecek ve bir kod verilerek kayıt altına alınacak. Müteşebbis; aracı tüccar, depolama, işleme ve benzeri fason hizmetleri yaptırdığı gerçek veya tüzel kişiler ile de sözleşme yapacak. Fason üretim yapan işletmeler de organik tarım kontrol sistemine dahil olacak.
Yönetmelik ile toprak koruma, hazırlama ve gübreleme esaslarında da değişiklik yapıldı. Buna göre organik gübre ve toprak iyileştiricilerin üretimi ve ithalatı için Bakanlıktan izin alınacak. Bu izinlerden sonra, organik tarımda kullanılacak organik gübre ve toprak iyileştiricileri için müteşebbis tarafından yetkilendirilmiş kuruluşa başvurularak uygunluk belgesi veya sertifika alınacak.
-KLONLAMA YAPILMAYACAK-
Yönetmelikle organik hayvansal üretim kurallarında değişikliğe gidildi. Buna göre organik hayvan yetiştiriciliğinde üremede doğal yöntemler kullanılacak. Bununla birlikte suni tohumlamaya da izin verilecek. Klonlama ve embriyo transferi gibi metotlar kullanılmayacak. Hayvansal üretime geçiş süreci et üretimine yönelik kanatlılarda üç günlük yaştan küçük olmak kaydıyla on hafta, yumurta üretimine yönelik kanatlılarda ise altı hafta olacak.
Etlik ve yumurtacı civcivler, geldikleri çiftlikten ayrıldıklarında üç günlük yaştan küçük olacak.
-YAYLACILIK-
Yaylacılık yapılan dönemde; hayvanların yürüyerek bir otlatma alanından diğerine geçerken organik olmayan alanlarda otlayarak tükettikleri yem miktarı yıllık yem rasyonunun yüzde 10'unu geçemeyecek. Bu oran tarımsal orijinli yemin kuru maddesinin yüzdesi olarak hesaplanacak. Her yıl hayvanların yaylada olduğu dönemin dışında, yemin en az yüzde 60'ı çiftlik bünyesinden sağlanacak. Bunun mümkün olmaması halinde, yemin eksik kalan bölümü, bu Yönetmelik hükümlerini uygulayan diğer işletmelerden sağlanacak.
-DOMUZ VE KÜMES HAYVANLARI İÇİN YEMİN EN AZ YÜZDE 20'Sİ ÇİFTLİĞİNDEN KENDİSİNDEN SAĞLANACAK-
Domuz ve kümes hayvanları için yemin en az yüzde 20'si çiftliğin kendisinden sağlanacak. Bunun mümkün olmaması halinde, yemin eksik kalan bölümü, bu Yönetmelik hükümlerini uygulayan diğer işletmelerden veya yem işletmelerinden sağlanacak.
Organik hayvancılıkta hayvan beslemede kimyasal çözücüler kullanılmadan üretilmiş veya hazırlanmış bitkisel veya hayvansal kökenli organik olmayan yem maddeleri kullanılacak. Organik formları mevcut olmayan ve kimyasal çözücüler kullanılmadan üretilen baharatlar, tıbbi ve aromatik bitkiler ve melasların kullanımı verilen her bir tür için yüzde 1 ile sınırlandırılmış olup tarımsal kökenli yemin kuru maddesinin oranı yıllık olarak hesaplanacak. Ayrıca hayvansal kökenli organik yem maddeleri, mineral kaynaklı yem maddeleri. Sürdürülebilir balıkçılıktan elde edilen yemler şu koşulları taşıyacak:
"Yemler kimyasal çözücüler kullanılmadan üretilir veya hazırlanacak. Yemlerin kullanımı otobur olmayan hayvanlarla sınırlandırılacak. Hidrolize balık proteinleri kullanımı yalnızca genç hayvanlarla sınırlandırılacak. Ayrıca deniz tuzu, iri kaya tuzu olarak tuz kullanılacak.
-SERTİFİKASYON-
Sertifikasyon, Bakanlıktan bu yetkiyi almış gerçek veya tüzel kuruluşlarca yapılacak. Sertifikasyon yetkisi verilen sertifikasyon kuruluşu veya kontrol ve sertifikasyon kuruluşu, sertifikasyon yetkisini başka bir kurum veya kuruluşa devredemeyecek.
Sertifikasyon kuruluşu veya kontrol ve sertifikasyon kuruluşu, bu Yönetmelik ile belirlenen kriterleri ve sertifikasyon esaslarının uygunluğunu TS EN 45011 (TS EN ISO/IEC 17065)'e göre sağlamak zorunda olacak. Sertifikasyon kuruluşu veya kontrol ve sertifikasyon kuruluşu yapılan işin niteliğine göre kalite sistemini açıklayan bir Türkçe kalite el kitabı hazırlayacak.
-YETKİLENDİRİLECEK KURULUŞLARIN ÇALIŞMA İZNİ İÇİN BAŞVURU KOŞULLARI-
Gerçek veya tüzel kişiler; kontrol, sertifikasyon veya kontrol ve sertifikasyon faaliyetlerinde bulunmak için Bakanlığa müracaat edecek. Komite tarafından gerekli incelemeler yapılacak ve müracaat tarihinden itibaren en geç üç ay içinde ilgiliye gerekli iznin verilip verilmeyeceğine dair yazılı bilgi verilecek. Müracaatları uygun görülen kuruluşlara akreditasyon belgelerini Bakanlığa ibraz edinceye kadar, her bir faaliyet alanı için grup içerisinde yer alan üreticiler de dahil en fazla on müteşebbis ile birer yıllık sözleşme yapması kaydıyla çalışma izni verilecek. Kanun ve bu Yönetmelik kapsamında yer alan tüm faaliyet alanları ile ilgili akreditasyonun tamamlanma süreci Bakanlıktan çalışma izni alınan tarihten itibaren otuz ay olacak. Bu sürenin sonunda yetkilendirilmiş kuruluşun akredite olmadığı konularda çalışma izni iptal edilecek ve 12 ay geçmeden iptal edilen konularda yeniden çalışma izni verilmeyecek. Akreditasyon belgesi Bakanlığa ibraz edildiğinde akreditasyon kapsamındaki faaliyet alanlarında çalışma izni yenilenecek ve kapsam dahilinde yeni müteşebbislerle sözleşme yapılmasına izin verilecek. Mevzuat kapsamında olan ancak akreditasyon kurumlarının akreditasyon kapsamında olmayan organik tarımda kullanılacak gübreler, toprak iyileştiricileri, besin maddeleri ve bitki koruma maddeleri ile ilgili yetkilendirme Bakanlık tarafından aynı şekilde yapılır ve faaliyet alanlarında müteşebbislerle sözleşme yapma sınırlaması aranmayacak.
-ÇALIŞMA İZNİ AKREDİTASYON SÜRESİ İLE SINIRLI OLACAK-
Yetkilendirilmiş kuruluşların çalışma izni akreditasyon süresi ile sınırlı olacak. Yetkilendirilmiş kuruluş, akreditasyon süresinin bitiminden 30 gün önce akreditasyon belgesi, akreditasyon belgesi temin edilemediği takdirde akreditasyon durumuna veya sürecine ilişkin belge ile süre uzatımı için Bakanlığa başvurmakla yükümlü olacak. Yetkilendirilmiş kuruluşlar yetkileri kapsamında Bakanlığa karşı sorumlu tutulacak.
Bakanlıkça gerekli görülmesi halinde; ziraat mühendisi, veteriner hekim, su ürünleri mühendisi, balıkçılık teknolojisi mühendisi ve gıda mühendislerine yönelik kontrolör kursu açılacak veya açtırılacak.
-YUMURTA PİLİÇLERİNİN YAŞI 18 HAFTADAN BÜYÜK OLAMAYACAK-
Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı, yumurta piliçlerin yaşının 18 haftadan büyük olamayacağına ilişkin düzenlemenin uygulama süresini uzattı. Buna göre yumurta üretiminde kullanılan yumurtacı piliçlerin yaşı 31 Aralık 2014'e kadar 18 haftadan büyük olamayacak. Yetiştiricinin yemlerini organik üretimden sağlayamaması durumunda; domuz, ruminantlar ve kümes hayvanları için tarımsal kaynaklı yemin kuru maddesinin yüzde oranı yıllık olarak hesaplanacak ve şu koşullara uymak kaydıyla organik olmayan yemin kullanımına izin verilecek:
"-Domuz ve kanatlı hayvanlar için, 31 Aralık 2014 tarihine kadar yüzde 5,
-Ruminantlar için 31 Aralık 2013 tarihine kadar yüzde 5,
-Rasyon kuru maddesinin yüzde oranı yıllık olarak hesaplanacak. Rasyon kuru maddesinin maksimum yüzde 25'i konvansiyonel yemlerden karşılanabilecek. Müteşebbis, organik olmayan yemin kullanımı ile ilgili olan belgeleri muhafaza edecek.
-AKREDİTASYON İLE İLGİLİ GEÇİCİ HÜKÜMLER-
Bugüne kadar çalışma izni yetkisi verilen yetkilendirilmiş kuruluşlardan; akreditasyon süreci devam eden kuruluşlar ile belirli kapsamlarda akredite olan ancak diğer kapsamlarda akreditasyon sürecinde olan kuruluşların; yetki verildiği tarihten itibaren akreditasyon süreci iki yıl olacak. Kuruluşlar iki yıllık bu süre içerisinde en fazla grup içerisindeki müteşebbislerde dahil bireysel olarak toplam 800 müteşebbisin kontrol ve sertifikasyon iş ve işlemlerini yürütecek. 1 Ocak 2013 tarihinden önce grup içerisindeki müteşebbislerde dahil bireysel olarak toplam 800 müteşebbisi geçen kuruluşlar, akredite olmadıkları kapsamda yeni sözleşme yapamayacak. Belirli kapsamda akredite olan, diğer kapsamlarda akredite olmayan ve verilen 2 yıllık akreditasyon süreci dolan kuruluşların, uygun şekilde akredite olmadığı kapsamlarda yetkileri iptal edilecek. Ayrıca kapsam genişletme veya yeniden çalışma izni müracaatlarında, maddedeki çalışma izni verilmesi için geçmesi gereken 12 ay süre haricindeki diğer hükümleri uygulanacak. Bu maddenin yayımı tarihinden önce çalışma izni yetkisi verilen kuruluşların yetkileri verilen süre sonuna kadar devam edecek.
Haberler