|
2013 yılının sonlarında bir araya gelerek kestane zararlılarına karşı ortak çalışma yürütmeye karar veren Sultanhisar Ziraat Odası, Adnan Menderes Üniversitesi ve İngiltere'nin Swansea Üniversitesinden biliminsanları Aydın'ın kestane yetiştirme alanlarında çalışmalara başladılar.
|
15.07.2014
2427
|
İlk aşamada kestane gövde kurtları olarak bilinen ve ağaçların iletim dokularını yiyerek beslenen ağaç kızıl kurdu (Cossus cossus) ve kestane gövde kurdu (Synanthedon vespiformis) zararlılarının erginlerini yakalamak için feromon (koku) tuzakları kullanılmaya başlandı. Böcek eşey kokuları ve yakalama tuzakları üzerine çalışmalar yaparak ürünler geliştiren İngiltere’deki Sentomol firması test edilmek üzere ürettikleri koku kapsülleriyle birlikte hem yapışkan delta tuzakları hem de kitle tuzakları gönderdiler. Ayrıca Hollanda’da yer alan Koppert firması kendi ürettiği koku kapsüllerini gönderdi.

Sultanhisar Ziraat Odası Başkanı Bilal Tarhan ve Doç. Dr. Mehmet Karagöz İngiltere’den getirttikleri tuzakları üreticilere dağıttılar.
Sultanhisar ve Köşk Ziraat Odalarının organizasyonu ile içerisinde bu kokuların bulunduğu tuzaklar başta Malgaç Mustafa, Malgaç Emir, Ovacık, Köşk ve Eğri Kavak bölgelerinde bulunan kestane yetiştirme alanlarındaki ağaçlara asıldılar.

Kestane ağaçlarına asılan Delta tuzağı

Kitle halinde yakalama tuzağı
Tuzakların kurulması ve kullanılması konularında üreticilerle işbirliği yapan araştırma grubu, üreticilerin kendi gözleriyle tuzakların çalışıp çalışmadığını görmelerinin önemli olduğunu belirttiler. Araştırma grubunun başında bulunan Doç. Dr. Mehmet Karagöz yaptığı açıklamada “bizler işin bilimsel tarafında yer alıyoruz ama üreticilerin ve ziraat odalarının desteği olmadan başarılı olabilmemiz mümkün değil, bu sorunun üstesinden hep beraber geleceğiz” dedi. Kestane ağaçlarının yüksek kısımlarına yerleştirilen tuzaklar her hafta rutin olarak kontrol edilmeye ve yakalanan ergin birey sayıları kaydedilmeye başlandı. Dr. Karagöz “ Tuzaklara taktığımız koku kapsülleri dişi böcek kokusu içermekte ve etrafta bulunan erkek böcekleri tuzağa çekmekte” dedi. Erkek böceklerin yakalanması sonucunda dişilerin erkek bireylerle çiftleşemeyeceğini ve ağaçlara yeni yumurta bırakamayacağını belirten Dr. Karagöz bu uygulamanın yıllar içerisinde kademeli olarak etkisini göstereceğini ve 3-4 yıllık bir uygulama sonucunda gövde kurtlarının bölgedeki varlıklarının çok azalacağını göreceğiz dedi. Her koku kapsülünün 1 ay süreyle bu kokuyu yaymaya devam ettiğini belirten Dr. Karagöz ayrıca bu yöntemin çevre ve insan sağlığına hiçbir zararı olmayan çok etkili ve ucuz bir yöntem olduğunu söyledi.
Sultanhisar Ziraat Odası Başkanı Dr. Bilal Tarhan ise “Üreticilerimiz yıllardır bakıp yetiştirdikleri kestane ağaçlarını hastalık ve zararlılardan dolayı istemeden de olsa kesmek zorunda kalıyorlar. Onları bu büyük sorundan kurtarmak için var gücümüzle çalışıyoruz. Hedefimiz etkili ve maliyeti düşük bir yöntemle üreticilerimizi gövde kurtları sorunundan kurtarmaktır” dedi. Tarhan açıklamasında Aydın’ın kestane üretiminde Türkiye birincisi olduğunu ve en kaliteli kestanelerin bölgede yetiştiğini belirterek kestane varlığımızı korumak, gelecek nesillere aktarmak ve ekonomik değerini kaybetmeden bir nevi Aydın dağlarının doğal bitki örtüsü olan kestaneyi yaşatmanın görevleri olduğunu belirtti.
Araştırma ekibi yaptıkları ilk değerlendirmeler sonucunda tuzakların bölgede çok iyi çalıştığını ve her hafta çok sayıda ergin böceğin yakalanarak imha edildiğini belirttiler. Önümüzdeki yıl bu çalışmanın tüm kestane üretim alanlarını kapsayacak şekilde yaygınlaştırılması ve her üreticinin bahçesine bu tuzaklardan asmasının planlandığı belirtildi.

Delta tuzaklarına yakalanan gövde kurdu erkekleri