Gübre satış yerleri nem almayan kuru, yağmur ve güneşin etkilerinden korunmuş, temiz, gerektiğinde ısıtma, soğutma ve havalandırma imkanına sahip alanlar olacak. Pencereler, yığma yüksekliğinin üzerinde olur ve muntazam havalandırma sağlanacak. Yığın yüksekliği altta kalan ambalajlardaki gübrelerin fiziksel özelliklerini bozmayacak, yangın söndürme tertibatı bulundurulacak. Gübreler, gıda maddeleri ile satılamayacak. Yem ve tohum ile satılması halinde ise birbirlerini etkilemeyecek şekilde ayrılacak
Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı'nın Gübrelerin Piyasa Gözetimi Ve Denetimi Yönetmeliği de Resmi Gazete'de yayımlandı. Yönetmelik; ürünlerin üretimi, ithalatı, ihracatı ve piyasaya arzı veya dağıtımı aşamasında veya ürünler piyasada iken ilgili teknik düzenlemelerine uygun ve güvenli olup olmadığının gözetimi ve denetimi, bunun sonucunda alınacak önlemler ve piyasa gözetimi ve denetimi konularına ilişkin usul ve esasları belirlemek amacıyla hazırlandı.
-ÜRETİM VE SATIŞ YERLERİNDE ARANAN ŞARTLAR-
Yönetmelik ile üreticilerin üretim yerlerinde aranan şartlar belirlendi. Buna göre üretim tesislerinin bina ve ekipman bakımından uygun ve yeterli olup olmadığı ürünün özelliğine göre belirlenecek. Çevre kirliliği yaratılmaması için gerekli önlem alınacak. Gübre üreticileri teknik sorumlu olarak ziraat mühendisi veya kimya mühendisi veya kimyager çalıştırmak ve çalıştırdıklarını belgelemekle yükümlü olacak. Üreticinin bu vasıflardan birini taşıması halinde bu şart aranmayacak. Gübre üreticileri, lisans belgesi, tescil belgesi ve onaylı etiket örneğini denetçilere ibraz etmekle yükümlü olacak.
-SATIŞ YERLERİNDE ARANAN ŞARTLAR
Satış yerleri nem almayan kuru, yağmur ve güneşin etkilerinden korunmuş, temiz, gerektiğinde ısıtma, soğutma ve havalandırma imkânına sahip alanları olacak. Pencereler, yığma yüksekliğinin üzerinde olur ve muntazam havalandırma sağlanacak. Yığın yüksekliği altta kalan ambalajlardaki gübrelerin fiziksel özelliklerini bozmayacak şekilde olacak ve yangın söndürme tertibatı bulundurulacak. Gübreler, gıda maddeleri ile satılamayacak. Yem ve tohum ile beraber satılması halinde ise birbirlerini etkilemeyecek şekilde ayrılacak. Bünyesinde yüzde 28'den fazla nitrat ihtiva eden gübrelerin piyasaya arz edildiği ve depolandığı yerlerde aranan ilave şartlar şöyle olacak:
"Torbalı gübre yığın yüksekliği kiriş, saçak veya aydınlatma teçhizatından en az bir metre aşağıda olur. Ayrıca acil durumlarda yardım sağlanmasına yönelik olarak yığınların arasında en az bir metre geçiş mesafesi bulundurulacak.
-Bu tür gübreler gübre dışında herhangi bir madde ile beraber depolanmayacak.
-Gübrelerin kanalizasyon ve su kanallarına karışmaması için gerekli tedbir alınacak.
-Sigara içilmeyeceğine dair levha kolayca görülebilecek yerlere asılacak."
-ÜRETİCİLERİN DENETİM İLE İLGİLİ SORUMLULUKLARI-
Üreticinin denetim ile ilgili sorumlulukları şöyle belirlendi:
"Üreticiler, faaliyetlerini belgelemek amacıyla lisans belgesi ve piyasaya arz edecekleri her ürün için tescil belgesi alacak. Üreticiler, gübre denetçisine denetim ve kontrol sırasında yardımcı olur, lisans belgesi, tescil belgesi ve onaylı etiket örneğini ibraz edecek. Üreticiler denetim görevinin gereği gibi yürütülmesi için denetimle görevli personele görevi süresince uygun bir çalışma yeri sağlar; talep edilen tüm bilgi ve belgeleri sunar ve üretim yerleri ile depolarının adreslerini bildirecek. Üreticiler, ürettikleri ve sevk ettikleri ürün miktarlarını Genel Müdürlüğe, ithal ettikleri ürünleri şirket merkezlerinin bulunduğu ildeki il müdürlüklerine, dağıtıcı tanıtım bilgilerini dağıtıcının yerleşik olduğu ildeki il müdürlüklerine bildirecek.
-MUAYENE VE DENEY KURULUŞLARI İLE REFERANS KURULUŞLAR-
Ürünlerin muayene ve deneylerini yapacak kuruluşlarla, bu kuruluşların yaptığı muayene ve deney sonuçlarına itiraz halinde, incelemeleri yapacak olan referans kuruluşlar, her yıl Uygunluk Değerlendirme Kuruluşları ve Onaylanmış Kuruluşlar Yönetmeliği'nde belirtilen şartları taşıyan kuruluşlar arasından Bakanlıkça belirlenecek ve uygun görülenlerle protokol yapılacak. Protokol yapılan kuruluşların adları, Bakanlık tarafından yayımlanacak.
-MUAYENE VE DENEY ÜCRETLERİ-
Gübre piyasa ve şikâyet denetimleriyle ilgili olarak, denetim sırasında alınan numunelerin muayene ve deney yapan kuruluşa gönderilme ücretleri ile muayene ve deney ücretlerinin ödenmesi şu esaslara göre yapılacak:
"-Piyasa denetimi esnasında alınan numunelerin analizi sonucunda, gübrenin ilgili teknik düzenlemeye veya standartlara uygun olmadığının tespiti halinde, deney ve muayene ücretleri üretici tarafından ödenir. İtiraz halinde söz konusu ücretin tahsili için referans kuruluşun analiz sonucu beklenecek.
- Muayene ve deney ücretleri ile denetim sonuçlarına itiraz halinde gidilecek referans kuruluşlarının ücretleri her yıl Şubat ayı sonuna kadar Bakanlıkça düzenlenecek.
-Bakanlıkça belirlenen ücretler ödemelerde esas alınacak."
-GÜVENLİ OLMAYAN ÜRÜNLERLE İLGİLİ YAPILACAK İŞLEMLER-
Ürünün, ilgili teknik düzenlemeye uygunluğu belgelenmiş olsa dahi, piyasa gözetimi ve denetimi çerçevesinde yapılan kontroller sonucunda güvenli olmadığının tespit edilmesi halinde, il müdürlüğü, masrafları üretici tarafından karşılanmak üzere, orantılılık ilkesini; aldıkları tedbirlerin, önlemeyi amaçladıkları tehlikenin boyutu, niteliği ve gerçekleşme olasılığı ile orantılı olmasını gözeterek belirlenen önlemlerden uygun olanları alacak. Bu önlemler şöyle olacak:
"-Ürünün piyasaya arzının yasaklanmasını sağlamak.
- Piyasaya arz edilmiş ürünün toplanmasını sağlamak.
-Ürüne ilişkin güvensizliğin üretici tarafından giderilmesinin mümkün olduğu hallerde, ilgili teknik düzenlemede belirtilen süre içinde, bu sürenin belirtilmemiş olması halinde il müdürlüğünce belirlenecek süre içinde ürünün güvenli hale getirilmesi için üreticiyi uyarmak.
- Ürünün üretici tarafından güvenli hale getirilmemesi veya ürünün güvenli hale getirilmesinin imkansız olduğu durumlarda, taşıdığı riske göre kısmen veya tamamen bertarafını sağlamak."
Denetleme sonuçlarının değerlendirilmesine ilişkin kayıtların tutulması
-DOSYA HALİNDE MUHAFAZA EDİLECEK BİLGİ VE BELGELER-
İl müdürlükleri, bu Yönetmelik gereğince denetledikleri tüm üretici ve dağıtıcılardan değerlendirmelere esas olmak üzere dosya halinde muhafaza edecekleri bilgi ve belgeleri şöyle olacak:
"- Üretici ve dağıtıcıya ait isim, unvan, adres, telefon, faks numarası varsa deposuna ait bilgileri içeren form.
-Ürünün tedarikçi, üreticisini belirlemeye yarayacak fatura, dağıtıcılık sözleşmesi, satış sözleşmesi gibi belgelerin onaylı birer örneği.
-Vergi kimlik numarası ile bağlı bulunulan vergi dairesinin adı.
- Kayıtlı olunan ticaret sicil memurluğu adı ve ticaret sicil numarası beyanı, şirket sözleşmesi 1 Ocak 2003 tarihinden önce yayınlananların ise ticaret sicil kayıt belgesinin aslı veya kurumca onaylı örneği, imza sirküleri, ticaret sicil kayıt belgesinin aslı veya onaylı örneği.
- İşyeri sahibinin veya yetkilisinin T.C. kimlik numarası beyanı."
-AMONYUM NİTRAT-
Bünyesinde yüzde 28 ve üzerinde azot içeren amonyum nitrat gübrelerini üreten, ithal eden, dağıtan, taşıyan, taşıtan, depolayan, toptan ve perakende satışı ile uğraşan üretici ve dağıtıcılar için Tarımda Kullanılan Kimyevi Gübrelere Dair Yönetmelik hükümleri esas olacak.
-PİYASA GÖZETİMİ VE DENETİMİ VERİ TABANI-
Bakanlığın Piyasa Gözetimi ve Denetimi Veri Tabanı oluşturulup tam olarak işlerlik kazandıktan sonra, denetimle görevli personel; denetime çıkmadan önce denetime haiz ürün, firma hakkında daha önce yapılmış denetim bilgilerini, mükerrerliği önlemek amacıyla Bakanlık Piyasa Gözetimi ve Denetimi Veri Tabanından kontrol edecek. Bu durum risk taşıyan acil durumları kapsamayacak. Ayrıca, denetimle görevli personel denetime ait her türlü bilgiyi, denetim işleminin sonuçlanmasını beklemeksizin, Bakanlık Piyasa Gözetimi ve Denetimi Veri Tabanına girecek.
-TEBLİGAT-
İdari para cezası veya idari tedbirleri içeren idari yaptırım kararlarının tebliğinde, Tebligat Kanunu hükümleri uygulanacak. Bu Yönetmelikte yer almayan hususlarla ilgili olarak 4703 sayılı Kanun ile bu Kanuna dayalı olarak çıkarılan Ürünlerin Piyasa Gözetimi ve Denetimine Dair Yönetmelik hükümleri geçerli olacak. 25 Nisan 2002 tarihinde yayınlanan Kimyevi Gübre Denetim Yönetmeliği yürürlükten kaldırıldı. Yönetmelik bir ay sonra yürürlüğe girecek.