TarimsalPazarlama.com

18 Ağustos 2013 PAZAR

Resmî Gazete

Sayı : 28739

TEBLİĞ

Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığından:

TÜRK GIDA KODEKSİ GIDA MADDELERİNİN VE GIDA BİLEŞENLERİNİN

ÜRETİMİNDE KULLANILAN EKSTRAKSİYON ÇÖZÜCÜLERİ TEBLİĞİ

(TEBLİĞ NO: 2013/45)

Amaç

MADDE 1 – (1) Bu Tebliğin amacı, gıda maddeleri veya gıda bileşenlerinin üretiminde kullanılan ekstraksiyon çözücülerine ait koşulları ve uygun maksimum kalıntı limitlerini belirlemektir.

Kapsam

MADDE 2 – (1) Bu Tebliğin hükümleri, gıda maddesi veya gıda bileşeni üretiminde kullanılan ekstraksiyon çözücülerini kapsar.

(2) Ek-1’de yer alan gıda katkı maddesi, vitamin ve besin bileşenlerinin üretiminde kullanılan ekstraksiyon çözücüleri hariç diğer gıda katkı maddesi, vitamin ve besin bileşenlerinin üretiminde kullanılan ekstraksiyon çözücülerini kapsamaz.

Dayanak

MADDE 3 – (1) Bu Tebliğ,

a) 29/12/2011 tarihli ve 28157 3 üncü Mükerrer sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Türk Gıda Kodeksi Yönetmeliğine dayanılarak,

b) 2009/32/EC sayılı Gıda Maddeleri ve Gıda Bileşenlerinin Üretiminde Kullanılan Ekstraksiyon Çözücüleri üzerine Konsey Direktifine paralel olarak,

hazırlanmıştır.

Tanımlar

MADDE 4 – (1) Bu Tebliğde geçen;

a) Çözücü: Gıda maddesinin üzerinde veya içinde bulunan bulaşanlar da dahil olmak üzere gıda maddesini veya onun bir bileşenini çözen maddeleri,

b) Ekstraksiyon çözücüsü: Hammaddelerin, gıda maddelerinin veya bu ürünlerin bileşenlerinin işlenmesi sırasındaki ekstraksiyonda kullanılan ve uzaklaştırılabilen, kalıntı ve türevlerinin gıda maddesi ve bileşiminde bulunması istenmeyen ancak teknik olarak bulunması engellenemeyen çözücüleri,

ifade eder.

Ekstraksiyon çözücülerinin özellikleri

MADDE 5 – (1) Bu Tebliğ kapsamındaki ekstraksiyon çözücülerinin özellikleri aşağıda belirtilmiştir:

a) Ekstraksiyon çözücüsü olarak belirtilen materyaller toksikolojik olarak tehlikeli miktarda herhangi bir madde veya bileşik içermez.

b) Ekstraksiyon çözücüleri, Ek- 1’de belirtilen koşulları sağlar.

c) Çözücüler 1 mg/kg’dan fazla arsenik veya 1 mg/kg’dan fazla kurşun içermez.

ç) Asitliği veya bazlığıayarlanmış su ile çözücü özelliği gösteren diğer gıda maddeleri; gıda maddelerinin ve gıda katkılarının üretiminde ekstraksiyon çözücüsü olarak kullanılabilir.

Ambalajlama ve etiketleme-işaretleme

MADDE 6 – (1) Bu Tebliğ kapsamında yer alan ve Ek- 1’de verilen maddeler ve gıda maddelerinde kullanılacak ekstraksiyon çözücülerinin ambalaj etiketleri, kolaylıkla görülecek, okunaklı ve silinmez şekilde aşağıdaki bilgileri içerir:

a) Ek- 1’de verildiği şekilde ticari adı.

b) Gıdaların ve gıda bileşenlerinin ekstraksiyonunda kullanılmaya uygun kalitede olduğuna dair açık ifade.

c) Parti veya lot numarasını belirtici açıklama.

ç) Üretici veya paketleyici veya satıcının adı, firma adı ve adresi.

d) Hacim olarak net miktarı.

e) Gerekli ise, özel depolama ve kullanım koşulları.

(2) Ekstraksiyon çözücülerinin satışı ile ilgili olarak, birinci fıkrada yer alan özelliklerin müşteriler tarafından kolayca anlaşılacak şekilde görülmesi ve alıcıyı bilgilendirmek üzere diğer önlemlerin alınması zorunludur.

(3) Birinci fıkranın (c), (ç), (d) ve (e) bentlerinde belirtilen bilgiler, parti veya lot numarası ile ilişki kurularak sevkiyat ile birlikte ya da sevkiyattan önce gönderilen herhangi bir ticari evrakta yer alabilir.

Özel hükümler

MADDE 7 – (1) Bu Tebliğde uygulanması gereken özel hükümler aşağıda belirtilmiştir:

a) Gıda maddeleri veya gıda bileşenlerinin üretiminde, Ek-1’de kullanım koşulları ve uygun en fazla kalıntı limitleri verilmiş olan madde ve bileşiklerin ekstraksiyon çözücüsü olarak kullanımına izin verilir.

b) Gıdanın üretiminde kullanılan gıda katkı maddesi, vitamin ve besin bileşenlerinden kaynaklanan ve insan sağlığını tehlikeye düşüren ekstraksiyon çözücüsü kalıntısı bulunmaz.

Numune alma ve analiz metotları

MADDE 8 – (1) Bu Tebliğ kapsamında yer alan ürünlerden Türk Gıda Kodeksi Yönetmeliğinin Numune Alma ve Analiz Metotları bölümünde belirtilen kurallara uygun olarak numune alınır ve uluslararası kabul görmüş analiz metotları uygulanır.

İdari yaptırım

MADDE 9 – (1) Bu Tebliğe aykırı davrananlar hakkında 11/6/2010 tarihli ve 5996 sayılı Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı, Gıda ve Yem Kanununun ilgili maddelerine göre idari yaptırım uygulanır.

Yürürlükten kaldırılan tebliğ

MADDE 10 – (1) 28/8/2010 tarihli ve 27686 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Gıda Maddelerinin ve Gıda Bileşenlerinin Üretiminde Kullanılan Ekstraksiyon Çözücüleri Tebliği (Tebliğ No: 2010/40) yürürlükten kaldırılmıştır.

Yürürlük

MADDE 11 – (1) Bu Tebliğ yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

Yürütme

MADDE 12 – (1) Bu Tebliğ hükümlerini Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanı yürütür.

Ek-1

Hammaddelerin, Gıda Maddelerinin veya Gıda Bileşenlerinin İşlenmesi
Sırasında Kullanılabilecek Ekstraksiyon Çözücüleri

1. Bölüm:

Tüm Kullanımlar İçin İyi Üretim Uygulamaları (GMP: Good Manufacturing Practise)
Çerçevesinde Kullanılacak Ekstraksiyon Çözücüleri (¹)

Adı :

Propan

Bütan

Etil asetat

Etanol

Karbondioksit

Aseton (prina yağı rafinasyonunda aseton kullanımı yasaktır.)

(¹) Bir ekstraksiyon çözücüsü; eğer kullanımı yalnızca, teknik olarak engellenemeyen kalıntı veya türevleri insan sağlığına zarar vermeyecek miktarlarda içeriyorsa, GMP'ye uygun kullanılan ekstraksiyon çözeltisi olarak kabul edilir.

2. Bölüm

Kullanım koşulları belirlenmiş ekstraksiyon çözücüleri

⁽¹⁾ Hekzan: Esas olarak 6 karbon atomu içeren asiklik doymuş hidrokarbonlardan oluşmuş 64-70 ºC arasında distile edilen ticari üründür. Hekzan ve etilmetil ketonun birlikte kulanımı yasaktır.

⁽²⁾ Bu çözücü içinde n-hekzan varlığı 50 mg/kg'dan fazla olmamalıdır. Hekzan ve etil metil ketonun birlikte kullanımı yasaktır.

3. Bölüm

Kullanım Koşulları Belirlenmiş Ekstraksiyon çözücüleri

⁽¹⁾ Hekzan ve etilmetil ketonun birlikte kullanımı yasaktır.