Mısır'ın buğday ithalatındaki artışı değerlendiren Vadeli İşlem ve Emtia Piyasaları Uzmanı Zafer Ergezen, Mısır'da askeri darbenin ardından ülkenin en temel besin maddesi olan buğdayın ithalatını ciddi oranda artırdığını söyledi.
Küresel emtia aktörlerinin Mısır'daki yeni süreçte takındığı tutumun dikkatli okunması gerektiğine dikkati çeken Ergezen, "Mısır dünyanın en büyük buğday ithalatçısı konumundaydı. Fakat devrik Cumhurbaşkanı Muhammed Mursi yönetimi hububat ithalatını iyice azaltmıştı. Şimdi ise yeni yönetim, stoklarını yeniden artıracağını açıkladı. Bu da Mısır'a buğday ihracatı yapan ülkeler için yaklaşık 1,5 milyar dolarlık bir emtia pazarı demek… Askeri darbe sayesinde, bu dev pazar yeniden açılmış oldu" ifadelerini kullandı.
ABD'nin, Mısır'ın en büyük gıda ve tarım ürünleri tedarikçisi olduğuna dikkati çeken Ergezen, "Yaşanan darbe ile 1,5 milyar dolarlık hububat pazarı yeniden açıldı. Mısır, her sene ABD'den yaklaşık 2,5 milyar dolarlık ithalat gerçekleştiriyor. İkinci sırada ise ülkeye yaklaşık 1 milyar dolarlık ihracatıyla Rusya geliyor" bilgisini verdi.
Ergezen, askeri darbenin, ABD ve Rusya için bir avantaj olarak düşünülebileceğini belirterek, "Günümüzde birçok konuda anlaşamayan ABD ve Rusya, Mısır konusunda aynı noktada durabiliyorlar. Çünkü yeni yönetim ile beraber, kaybettikleri hububat pazarına yeniden ulaşma imkanları olabilir" diye konuştu.
"Mısır'ın buğday ihtiyacı, parasal olarak Türkiye'deki 483 büyük firmayı geride bırakmakta"
Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü'nün (FAO), Mısır'da toplam hububat ithalatının bir önceki yıla göre yüzde 51 azalarak 9,2 milyon tona düşeceği tahmini bulunduğuna dikkati çeken Ergezen, "Mısır'ın toplam hububat ithalat gereksinimi 13,4 milyon ton. Bu verilere göre Mısır'da yaklaşık 4,2 milyon ton hububat açığı var. Bu da 1,5 milyar dolara yaklaşan büyüklükte bir pazar demektir.
ABD Tarım Bakanlığı verilerine göre Mısır'ın buğday ihtiyacının 5,9 milyon ton. Mısır'ın buğday ihtiyacının parasal değeri ise yaklaşık 1,5 milyar dolara denk geliyor. Bu rakamın büyüklüğünü göstermesi açısından örnek vermek gerekirse, İstanbul Sanayi Odası'nın (İSO) 'Türkiye'nin 500 Büyük Sanayi Kuruluşu' listesindeki 483 firmayı geride bırakmaktadır" ifadelerini kullandı.
Mısır'da darbe öncesi 15 milyar doların altına inen döviz rezervleri ve değer kaybeden para biriminin ithalat için engel oluşturduğunu belirten Ergezen, "Azalan döviz rezervleri, düşük buğday ithalatı ve dolayısıyla azalan stoklara yol açtı. Böylece azalan stoklar, hükümet aleyhine önemli bir saldırı aracına dönüştü. Enflasyon artmıştı. İnsanlar yiyecek ekmek bulmakta zorlanıyordu. İlginçtir, darbe sonrası dış yardımlar artmaya başladı. Oysa Mısır halkı darbe öncesi açlık çekerken, şimdi nakdi yardım yapan bazı ülkeler sessizliğini koruyordu" dedi.
"Artan fiyatlar Mısır'da siyaseti daha önce de değiştirmişti. Aynı senaryo, tekrar yaşandı"
Ergezen, Mısır'ın, yüksek tüketim ve gıda ihtiyacı nedeniyle ülkenin siyasi yapısının gıda ihtiyacına bağlı olarak değişebildiğini belirterek, "Buğday, Mısır için çok özel ve hassas bir konuma sahip. 1970'li yıllarda artan buğday fiyatları, gıda tedarikinde sorunlara yol açarak ülkenin siyasi yapısını değiştirmişti. 2008 yılına gelindiğinde yaşanan siyasi olayların nedenlerinden birisi de atan gıda fiyatlarıydı. Aynı senaryo, tekrar yaşandı" ifadelerini kullandı.
Mısır'ın, yeniden buğday ithalatına başlayarak ve stoklarını şişirmeye yöneldiğinin altını çizen Ergezen, Mısır'ın yeni Tedarik ve İç Ticaret Bakanı Muhammed Ebu Şadi'nin, "Mısır'ın 2,7 milyon ton buğday rezervi bulunduğu, 500 bin ton da yeni ithalat yapıldığı"na dair açıklamalarını hatırlatarak, şunları kaydetti :
"Önümüzdeki günlerde Mısır'ı uluslararası piyasada ithalatçı olarak daha fazla göreceğiz. Özellikle Karadeniz bölgesi buğdayına olan talep artışı biliniyor. Fakat Karadeniz bölgesine yönelen bu talep, ABD'yi kızdırabilir. Bu büyük pazar ve kimse bu pazarı kaybetmek istemez.
Son dönemde ABD'nin yeni Mısır yönetimine yönelik eleştirileri, bu çerçevede daha iyi anlaşılabilir. Mısır'ın buğday ticareti, bir süre daha siyasi pazarlık konusu olmaya devam edecek gibi... Bu da Mısır'da dengeleri yeniden değiştirebilir."
Son Dakika